www.ekivolos.gr          

   http://ekivolosblog.wordpress.com

 

 

    ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: ekivolos@gmail.com

                                  ekivolos_@hotmail.com

                                  ekivolos@ekivolos.gr

 

   

  Η ταυτότητά μας    ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ 

«Όποιος σκέπτεται σήμερα, σκέπτεται ελληνικά,

έστω κι αν δεν το υποπτεύεται.»

                                                                                                                 Jacqueline de Romilly

«Κάθε λαός είναι υπερήφανος για την πνευματική του κτήση. Αλλά η ελληνική φυλή στέκεται ψηλότερα από κάθε άλλη, διότι έχει τούτο το προσόν, να είναι η μητέρα παντός πολιτισμού.» 

                                                                                                                                                                     U.Wilamowitz

     

ΕΣΤΙΑΖΟΥΜΕ ΣΤΟΝ ΑΡΧΑΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ

«Τό ἑλληνικό μέτρον εἶναι τό πένθος τοῦ Λόγου»

Παναγιώτης Στάμος

Κλασσικά κείμενα-αναλύσεις

Εργαλεία

Φιλολόγων

Συνδέσεις

Εμείς και οι Αρχαίοι

Η Αθηναϊκή δημοκρατία

Αρχαία

Σπάρτη

ΣΧΕΤΙΚΗ

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ

Θουκυδίδης

Το Αθηναϊκό πολίτευμα 

 

 Αυτοβιογραφικό του Παναγιώτη Στάμου

(είναι ενταγμένο στο πρώτο του έργο

"ΛΟΓΟΣ ΑΝΘΗΡΟΣ ΧΕΙΡΟ-ΝΟΜΗΘΕΙΣ"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

       

Μέχρι τά δώδεκα χρόνια διετέλεσε ἀχίτων, ἀνυπόδητος καί χαμαιεύνης· στά δεκατρία του ὑποδέθηκε, δέν ὑποδύθηκε ὅμως ἔκτοτε κανένα ρόλο, ὄντας ἀνίκανος γι’ αὐτό. Δέν ἔγινε δήλ. οὔτε κἄν ἠθοποιός, ἐνῶ τείνει νά γίνει ἠθο-ποιός, χωρίς βέβαια νά μετέχει ἔστω καί στό ἐλάχιστό τῆς θείας μοίρας, ὥστε ἐξ ἠμιστιχίου δύνασθαι ἠθο-ποιεῖν πρόσωπον, ὅπως ὁ Σοφοκλῆς. Ἔχοντας ἀκριβῶς ἐξ αἰτίας τούτου ἐσωτερικοποιήσει τή στέρησή του, δυσκολεύεται ἀπείρως περισσότερο ἀπό τόν θεϊκό ποιητή ως πρός τό ἠθο-ποιεῖν καί καταβάλλει, αἰμάσσοντας καί ἀψορροώντας, μία ἐξαντλητική μέν ἀλλ’ ἀνεξάντλητη πρός τοῦτο προσπάθεια.[1]

Στούς γονεῖς του ὀφείλει τό ζῆν, στή μητέρα του ἰδιαίτερα καί κάποια ἐξοικείωση μέ τήν αὐτοσχέδια ποίηση, δηλ. τήν ποίηση, τό χορό καί τό τραγούδι, σά νά ποῦμε κάτι ἀπό τό '21· στούς ἀπώτατους προγόνους του τήν ἁφή, τή γεύση, τήν ὄσφρηση καί τήν ὄρθια στάση· στούς δασκάλους τῆς ἐγκύκλιας παιδείας, μετά ἀπό πολλά χρόνια ἄγονης θητείας, τή γραφή καί τήν ἀνάγνωση, ἱκανά τροφεῖα, ἐνῶ στούς πανεπιστημιακούς του δέν ὀφείλει ἀπολύτως τίποτα, οὔτε κἄν χάριτας, καί τό θεωρεῖ ἀτύχημα ὅτι φοίτησε στή Νομική καί ἀποφοίτησε ἀπό τή Φιλοσοφική Σχολή.

Μνημονεύει μέ άπέραντο σεβασμδ μερικούς σηματωρούς, ξένους κυρίως σοφούς, και μερικούς φιλέλληνες Ἕλλη­νες, ποιητές βεβαίως, ἀπό τό Σολωμό ώς τόν Παπαδια­μάντη, τόν Παλαμά, τό Βάρναλη καί τό Σεφέρη, στούς ὁ­ποίους καί εἶναι βαθύτατα χρεώστης. Στούς ἀρχαίους σο­φούς καί ποιητές, πάντοτε Ἕλληνες, ὀφείλει τήν ε ὐ δ ί α  τῆς δράσεως καί τῆς ἀκοῆς, αἰσθήσεων πού κατ’ ἐξοχήν προσ - ιδιάζουν στόν άνθρωπο καί τοῦ χαρίζουν και τό εἶδος του καί τήν εἰδή του.

Γνωρίζει, ὅσο γνωρίζει, τόν Ὅμηρο καί τόν Αἰσχύλο·  τόν Ἡσίοδο μέ τό πέλμα - γεννήθηκε σ’ ἐκεῖνα τά μέρη· τό Σοφοκλῆ σέ συνδυασμό μέ τόν Ἡράκλειτο, καί τούς δύο ἐλλιπέστατα βέβαια καί μέ ἀφορμή τήν ἔκλειψη τοῦ φωτός — ὁ δεύτερος θεωρεῖται σκοτεινός καί ὁ πρῶτος μαῦρος, δηλ. ἀνελέητος ποιητής· τόν Ἀριστοφάνη τόν γνωρίζει ἐξ ἰδιοσυγκρασίας! Γιά μερικούς ἀπό τούς ἄλλους διατηρεῖ ὑποψία γνώσεων, γιατί οἱ περισσότεροι ἀ ν α – γ ι γ ν ώ σ κ ο ν τ α ι κάθε φορά καί διαφορετικά, λένε δηλ. πάντα καί κ ά τ ι - ἄ λ λ ο - ἀ κ ό μ η, πού δέν εἶχε στήν πρώτη ἀνάγνωση ἀποκρυπτογραφηθεῖ ἀπό τόν ἀναγνώστη.

Μετανάστευσε ἐξ ἀνάγκης βέβαια, ἀλλ’ αὐτοβούλως, ἐπί διετία κι αὐτό τόν βοήθησε νά ἐμβαθύνει στίς γνώσεις τῆς Ὀργανικῆς Χημείας πού εἶχε παιδιόθεν, ὅτι ὁ ἄνθραξ εἶναι θερμαντική ὕλη — στερήθηκε θερμάνσεως· ὅσο γιά τόν ἄρτο, εἶχε σχεδόν τήν εὔνοια τῶν πολλῶν τοῦ τρίτου κόσμου, γιά τή διαίρεση τοῦ ὁποίου ἄλλωστε, καί μάλιστα μέ κριτήρια χρηματιστηριακά, ἐκτός τοῦ ὅτι δέν εὐθύνεται, ἀπορεῖ καί ἐκπλήσσεται. Τό 1967 διακόπηκε ἡ χορήγηση ἐγκεκριμένης ὑποτροφίας ἀπό ὑπαιτιότητά του, ἐπειδή σκεφτόταν Ἑλληνικά, ὄχι ὅμως καί κοινωνικά — τό δεύτερο πιστοποιήθηκε  δεόντως καί τό δέχτηκε μέ γηθοσύνη, διαψεύδοντας ἔτσι ὄχι ἑνός τυχαίου, ἀλλά τοῦ Ἀριστοτέλη τόν ὁρισμό γιά τόν ἄνθρωπο: ὅτι εἶναι ζῶο πολιτικό ἤ κοινωνικό· μετά τό 1974 δέν ἔκανε χρήση ὑποτροφίας ἀπό ὑπαιτιότητα ἄλλων, ἐπειδή ἄλλοι δέν σκέφτονταν ἑλληνικά.

Πικρά αὐτοδίδακτος, χωρίς τίτλους ἀνακουφιστικούς καί παραπλανητικούς, καθηγητής ἁπλῶς, διδάσκει ἀεί διδασκό­μενος καί δέν ντρέπεται καθόλου γι’ αὐτό, ἀφοῦ κάτι τέτοιο άπέφυγε καί ὁ Σωκράτης ἤ μᾶλλον ὁ Σόλων, στόν ὁποῖο ἀποδίδεται ἡ γνωστή ρήση γηράσκω ἀεί διδασκόμενος. Δι­δάσκει καί ἀναλογίζεται τήν ἀ μ ο υ σ ί α του, τουτέστιν τήν ποινή του, χωρίς παρ’ ὅλ’ αὐτά καί νά αἰσθάνεται β α ρ υ - π ο ι ν ί τ η ς, ἄν καί γνωρίζει πολύ καλά, ἐνδεχομένως καλύτερα καί ἀπό τούς ἀρχαίους, ὅτι το ἐν ἀμουσίᾳ καί ἀπαιδευσίᾳ ζῆν ἡ βαρυτέρα τῶν ποινῶν. Ἐλπίζει μόνο νά τοῦ τυχαίνουν καλύτεροι δάσκαλοι, δηλ. μαθητές![2]

 


 

[1]   Περιττό νά ὑπομνησθεῖ ὅτι ἡ λέξη ἠθοποιός σημαίνει ἁπλῶς τόν ἐπιτηδευματία, αὐτόν πού ἀσκεῖ κάποιο χρήσιμο ἤ μή ἐπάγγελμα, ὅπως ὑποδηματοποιός ἤ ὁπλοποιός, ἐνῶ ἡ λέξη  ἠ θ ο – π ο ι ό ς  σημαίνει ὅ,τι σημαίνουν τά συνθετικά της: ἦθος ποιῶ. ’Ενδεχομένως ἡ σπάνις ἀνθρώπων νά ὀφείλεται στήν ἔλλειψη ἠ θ ο – π ο ι ῶ ν  ἤ καί ἠθοποιῶν ἁπλώς, ἄν οἱ τελευταῖοι κάνουν καλά τή δουλειά τους!

[2]   Ὁ συγγραφέας, ὁ κάθε συγγραφέας, γνωστός ἤ ἄγνωστος πρίν ἀπό τή συγγραφή ἑνός ἔργου, γίνεται μετά τή συγγραφή του λιγότερο ἄγνωστος ἤ περισσότερο γνωστός — ἐξαρτᾶται καί ἀπό τόν ἐ κ δ ί δ ο ν τ α ἐκδοτικό οἶκο- ὁπωσδήποτε ὅμως καθίσταται ἀ γ ν ώ ρ ι σ τ ο ς, ἀσχέτως ἀξίας τοῦ ἔργου. Ἐνδέχεται τό ἔργο του νά ὄζει λύχνου, νά εἶναι δήλ. καλοδουλεμένο, ὅπως oἱ λόγοι τοῦ γνωστοῦ ρήτορα, ἤ καί νά μήν ὄζει ἤ ἁπλῶς καί μόνο νά ὄζει, αὐξάνοντας ἔτσι τήν περιρρέουσα γενική δυσοσμία· πάντως τό ἔργο, σημαντικό ἤ ἀσήμαντο, ὀφείλει νά εἶναι τό μόνο ἐρεθιστικό του ὅπλο, πού ἐξοπλίζει ἤ ἀφοπλίζει τόν ἀναγνώστη, καί ὄχι τό πρόσωπό του, πού ἄλλωστε τό ἔχει χάσει καί γι’ αὐτό καί γράφει, γιά νά ἀποκτήσει ἤ νά ἀνακτήσει κάποιο πρόσωπο, εἰ δυνατόν εὐπρόσωπο.

Ἀπό τέτοιες σκέψεις παρακινημένος ἄφησε ἄδεια τή θέση στό πάνω δεξιό μέρος τῆς σελίδας, νά  χ η ρ ε ύ ε ι, γιά νά τοποθετήσει ὁ κάθε ἀναγνώστης, ἄν ὑπάρξει, τό δικό του πρόσωπο, ἀνάλογα μέ τό ἄν βρίσκει κάποια συγγένεια ἤ ταυτότητα μέ τά γραφόμενα ἤ ἀκουόμενα, γιά ὅποιον βέβαια διαβάζει μεγαλοφώνως! Ὁ συγγραφέας τοῦ παρόντος, ἐξελθών ὁ ἴδιος πρός ἄγραν προσώπου, τοῦ δικοῦ του ὁπωσδήποτε, γιατί τά πρόσωπα τῶν ἄλλων τά χάνουν αὐτοί πού τά ἔχουν, ὅσοι ἔχουν, oἱ ἄλλοι, δέ θά εἶχε καμμία ἀντίρρηση νά θεωρήσει τόν ἀναγνώστη σ υ ν - γ ρ α φ έ α, δήλ. συνάνθρωπο μέ ἀπολεσθέν πρόσωπο!