Γιατροί και
Ιατρική
στην Πλατωνική πολιτεία
Ο Πλάτων συσχετίζει την εμφάνιση
των ασθενειών με τη μαλθακή ζωή και τη δίαιτα. Είναι υπέρ
της ιατρικής που είχε θεσπίσει ο Ασκληπιός, η οποία ήταν απλή
και ρυθμισμένη κατά τρόπο που δεν πολλαπλασίαζε τις αρρώστιες
και δεν κρατούσε στη ζωή με τεχνητά μέσα ανθρώπους ανίκανους για
εργασία και για δράση.
Πλάτων,
Πολιτεία, 405
A
– 408 E
(μετάφραση Ιωάννης Γρυπάρης)
[405a] ᾿Ακολασίας δὲ καὶ νόσων πληθυουσῶν ἐν πόλει ἆρ’ οὐ
δικαστήριά τε καὶ ἰατρεῖα πολλὰ ἀνοίγεται, καὶ δικανική τε καὶ
ἰατρικὴ σεμνύνονται, ὅταν δὴ καὶ ἐλεύθεροι πολλοὶ καὶ σφόδρα
περὶ αὐτὰ σπουδάζωσιν;
Τί γὰρ οὐ μέλλει;
Τῆς δὲ κακῆς τε καὶ αἰσχρᾶς παιδείας ἐν πόλει ἆρα μή τι μεῖζον
ἕξεις λαβεῖν τεκμήριον ἢ τὸ δεῖσθαι ἰατρῶν καὶ δικαστῶν ἄκρων μὴ
μόνον τοὺς φαύλους τε καὶ χειροτέχνας, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἐν ἐλευθέρῳ
σχήματι προσποιουμένους τε[b.]θράφθαι; ἢ οὐκ αἰσχρὸν δοκεῖ καὶ
ἀπαιδευσίας μέγα τεκμήριον τὸ ἐπακτῷ παρ’ ἄλλων, ὡς δεσποτῶν τε
καὶ κριτῶν, τῷ δικαίῳ ἀναγκάζεσθαι χρῆσθαι, καὶ ἀπορίᾳ οἰκείων;…
Όταν όμως πλεονάσουν μέσα σε μια πόλη η διαφθορά και οι
αρρώστειες, δεν ανοίγουν τότε εκεί πολλά δικαστήρια και
νοσοκομεία και δεν θα έχει μεγάλη υπόληψη η δικηγορική και η
ιατρική, όταν δα πολλοί κι από την ανώτερη τάξη θα τις
καλλιεργούν με μεγάλο ζήλο;
Πως μπορεί να είναι αλλοιώς;
Και μπορείς να βρης άλλη μεγαλύτερη απόδειξη κακής και αχρείας
ανατροφής σε μια πόλη από την ανάγκη που θα έχει για τέλειους
γιατρούς και δικαστές, όχι μόνο για την κατώτερη τάξη του λαού
και τους τεχνίτες, μα και για κείνους που καμώνονται πως έχουν
λάβει ανώτερη ανατροφή; […]
Και μικρότερη τάχα ντροπή το νομίζεις νάχη κανείς την ανάγκη της
ιατρικής, όχι όταν πρόκειται για τίποτα πληγές ή για κάτι
τυχαίες επιδημικές αρρώστειες, αλλά επειδή από τη μαλθακή ζωή
και τη δίαιτα που αναφέραμε γεμίζει το σώμα του, καθώς οι
βάλτοι, από αέρια και αναθυμιάσεις και αναγκάζει τους κομψούς
μας τους Ασκληπιάδες να βρίσκουν ονόματα […] για τις αρρώστιες
τους; […]
(Λήψη ολόκληρου του αρχείου)