«
ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΟΙ
»
Δείτε εδώ
[Aristot.
Metaph. A 5.985 b 23]
...οἱ
καλούμενοι
Πυθαγόρειοι
τῶν
μαθημάτων
ἁψάμενοι
πρῶτοι
ταῦτά
τε προήγαγον,
καὶ ἐντραφέντες
ἐν
αὐτοῖς
τὰς
τούτων
ἀρχὰς
τῶν
ὄντων
ἀρχὰς
ᾠήθησαν
εἶναι
πάντων.
ἐπεὶ
δὲ
τούτων
οἱ ἀριθμοὶ
φύσει
πρῶτοι,
ἐν
δὲ
τούτοις
ἐδόκουν
θεωρεῖν
ὁμοιώματα
πολλὰ
τοῖς
οὖσι
καὶ
γιγνομένοις,
μᾶλλον
ἢ ἐν
πυρὶ
καὶ
γῇ
καὶ ὕδατι,
ὅτι
τὸ
μὲν
τοιονδὶ
τῶν
ἀριθμῶν
πάθος
δικαιοσύνη
τὸ
δὲ
τοιονδὶ
ψυχή
τε καὶ
νοῦς
ἕτερον
δὲ
καιρὸς
καὶ
τῶν
ἄλλων
ὡς
εἰπεῖν
ἕκαστον
ὁμοίως,
ἔτι
δὲ
τῶν
ἁρμονιῶν
ἐν
ἀριθμοῖς
ὁρῶντες
τὰ
πάθη
καὶ
τοὺς
λόγους,
- ἐπεὶ
δὴ
τὰ
μὲν
ἄλλα
τοῖς
ἀριθμοῖς
ἐφαίνετο
τὴν
φύσιν
ἀφωμοιῶσθαι
πᾶσαν,
οἱ
δ' ἀριθμοὶ
πάσης
τῆς
φύσεως
πρῶτοι,
τὰ
τῶν
ἀριθμῶν
στοιχεῖα
τῶν
ὄντων
στοιχεῖα
πάντων
ὑπέλαβον
εἶναι,
καὶ
τὸν
ὅλον
οὐρανὸν
ἁρμονίαν
εἶναι
καὶ ἀριθμόν.
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
...οι λεγόμενοι Πυθαγόρειοι ήταν οι πρώτοι
που ασχολήθηκαν με τα μαθηματικά και τα οδήγησαν σε σημαντική πρόοδο. H
συστηματική ενασχόληση με τα μαθηματικά τούς οδήγησε στην πεποίθηση ότι οι
αρχές των μαθηματικών είναι και αρχές όλων των όντων. Kαι επειδή ανάμεσα
στις αρχές αυτές οι αριθμοί είναι φύσει πρώτοι, τους δημιουργήθηκε η
εντύπωση ότι μπορούν μέσα στους αριθμούς (πολύ περισσότερο απ’ ό, τι στη
φωτιά, στη γη ή στο νερό) να διακρίνουν πολλες ομοιότητες με τα όντα και με
τα γιγνόμενα ― λέγοντας ότι αυτή η ιδιότητα των α-ριθμών είναι η δικαιοσύνη,
η άλλη ότι είναι η ψυχή ή ο νους, η τρίτη ο καιρός, και ούτω καθεξής.
Eπιπλέον, επειδή έβλεπαν ότι οι ιδιότητες και οι αναλογίες των μουσικών αρμονιών
ανάγονται στους αριθμούς, και επειδή όλα τα πράγματα φαίνονταν να
εξομοιώνουν την ολότητα της φύσης τους με τους αριθμούς, ενώ οι αριθμοί ήταν
το πρωταρχικό στην ολότητα της φύσης, κατέληξαν στη θέση ότι τα στοιχεία των
αριθμών είναι στοιχεία όλων των όντων, και ότι όλος ο ουρανός είναι αρμονία
και αριθμός
[Aristot. Metaph. A 5.986
a 15]
...φαίνονται
δὴ
καὶ
οὗτοι
τὸν
ἀριθμὸν
νομίζοντες
ἀρχὴν
εἶναι
καὶ ὡς
ὕλην
τοῖς
οὖσι
καὶ ὡς
πάθη
τε καὶ ἕξεις,
τοῦ
δὲ ἀριθμοῦ
στοιχεῖα
τό
τε ἄρτιον
καὶ
τὸ
περιττόν,
τούτων
δὲ
τὸ
μὲν
πεπερασμένον
τὸ
δὲ ἄπειρον,
τὸ
δ' ἓν
ἐξ
ἀμφοτέρων
εἶναι
τούτων
[καὶ
γὰρ
ἄρτιον
εἶναι
καὶ
περιττόν],
τὸν
δ' ἀριθμὸν
ἐκ
τοῦ ἑνός,
ἀριθμοὺς
δέ,
καθάπερ
εἴρηται,
τὸν
ὅλον
οὐρανόν.
- ἕτεροι
δὲ
τῶν
αὐτῶν
τούτων
τὰς
ἀρχὰς
δέκα
λέγουσιν
εἶναι
τὰς
κατὰ
συστοιχίαν
λεγομένας,
πέρας
[καὶ]
ἄπειρον,
περιττὸν
[καὶ]
ἄρτιον,
ἓν
[καὶ]
πλῆθος,
δεξιὸν
[καὶ]
ἀριστερόν,
ἄρρεν
[καὶ]
θῆλυ,
ἠρεμοῦν
[καὶ]
κινούμενον,
εὐθὺ
[καὶ]
καμπύλον,
φῶς
[καὶ]
σκότος,
ἀγαθὸν
[καὶ]
κακόν,
τετράγωνον
[καὶ]
ἑτερόμηκες·
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
...και αυτοί λοιπόν φαίνεται να πιστεύουν ότι
ο αριθμός είναι αρχή των όντων με τη μορφή της ύλης αλλά και με τη μορφή των
ιδιοτήτων και των έξεών τους. Στοιχεία των αριθμών είναι το άρτιο και το
περιττό, όπου το περιττό είναι πεπερασμένο και το άρτιο είναι άπειρο. Tο ένα
αποτελείται και από τα δύο, καθώς είναι και άρτιο και περιττό. O αριθμός
προέρχεται από το ένα, ενώ, όπως είπαμε, ολόκληρος ο ουρανός ανάγεται στους
αριθμούς. Kάποιοι άλλοι από τους Πυθαγόρειους ισχυρίζονται ότι οι αρχές είναι
δέκα και τις απαριθμούν κατά συστοιχίες αντιθέτων: (1) πέρας άπειρο (2) περιττό
άρτιο (3) ένα πλήθος (4) δεξιό αριστερό (5) αρσενικό θηλυκό (6) ακίνητο κινούμενο (7)
ευθύ καμπύλο(8) φωςκοτάδι (9) αγαθό κακό (10) τετράγωνο ετερόμηκες.
Μετάφραση: Β. Κάλφας
